تێڕامان و تێنەگەیشتنێک هەیە دەربارەی چەمکی سێکسنەخوازی (ئەسێکشواڵیتی) کە وا لە خەڵک دەکات زۆر حوکمی هەڵە بڵێن. کەسانی سێکسنەخواز کەمی باوەڕبەخۆبوونیان نییە بۆ ئەنجامدانی سێکس، وە ئەوەش نییە بڵێیت ئەوان خۆشەویستی ڕاستەقینەی ژیانیان نەدۆزیوەتەوە. وە سێکسنەخوازبوون بە هیچ جۆرێک کارناکەتە سەر ئەوەی ئایا کەسێک تا چ ڕادەیەک هەستیارن. هەر سێکسنەخوازێک کەسایەتییەکی تایبەتی هەیە و خاوەنی بژاردەی ژیانی تایبەتی خۆیانن کە بەهایان لە هی کەسانی تر کەمتر نییە.

با بە شیکردنەوەی سێکسنەخوازی دەستپێبکەین. ئەسێکشواڵیتی/ سێکسنەخوازی کە پێشی دەوترێت "ئەیس"، ئەوەیە کە ئارەزووی سێکست نەبێت یاخود ئارەزووێکی زۆر کەمت هەبێت. واتا، کەسەکە توانای هەیە سێکس ئەنجام بدات یاخود دەستپەڕ بکات یاخود ئەنانەت هاوسەرگیری بکات و ببێت بە دایباب. بیرۆکەکە ئەوەیە کە کەسانی سێکسنەخواز هەست بە پێویستییەکی بەهێز ناکەن بۆ ئەنجامدانی سێکس یاخود هەست بە هیچ پێویستییەک ناکەن، بۆ ئەنجامدانی هەموو ئەم شتانە بەبەراورد لەگەڵ کەسانی تری خاوەن ئاڕاستە سێکسییە جیاوازەکان.

لە هەمووی گرنگتر، سێکسنەخوازی نەبەستراوەتەوە بە پێناسەیەکی جێگیری سنووردارەوە چونکە سێکسنەخوازی شەبەنگێکی فراوانە. ئەمەش بە واتای ئەوە دێت کە ناتوانی هەموو سێکسنەخوازان لە یەک کۆمەڵەدا کۆبکەینەوە و چاوەڕوانی ئەوە بکەین کە هەموویان وەک یەک ڕەفتار بکەن و ڕەگەزخوازیان وەک یەک دەرببڕن. هەندێکیان هەڵدەبژێرن کە لە پەیوەندیدا بن و هەندێکی تریان هەوڵی پێکهێنانی هاوڕێیەتی بەهێز دەدەن کە خۆشەویستییەکی زۆریان پێدەبەخشێت.

هەڵەتێگەیشتنێکی باو ئەوەیە کە دەتوانین ناڕەگەزخوان بە هاوڕەگەزخواز یان جیاڕەگەزخواز پۆلێن بکەین بەپێی ڕەگەزی ئەو کەسەی دەیانەوێت پەیوەندییەکی بەهێزیان لەگەڵدا ببەستن. کەسانی سێکسنەخواز نە هاوڕەگەزخوازن نە جیاڕەگەزخواز. بە واتای ئەوەی کە ئەوان دەتوان پەیوەندی ڕۆمانسی لەگەڵ کەسانی هەمان ڕەگەز یاخود ڕەگەزی بەرامبەر ببەستن، بەڵام ئەمە نایان کات بە هاوڕەگەزخواز یاخود جیا ڕەگەزخواز.
لە سێکسنەخوازیدا، دوو ئاڕاستە هەیە کە بریتیە لە ئاڕاستەی سێکسی و ئاڕاستەی ڕۆمانسی و هەریەکێک لەمان چەند ئاڕاستەیەکی جیاواز لەخۆدەگرن.
کەسانی سێکسنەخواز شەرت نییە ژیانیان بەبێ هاوژین بەسەربەرن یاخود بەتەنیا بمرن. ئەوان هەستیان هەیە و پێویستی هەستییان هەیە کە بەشێوەی خۆیان بەدەستیاندەهێنن. دەربارەی ئاڕاستەی ڕۆمانسی، کەسانی سێکسنەخواز دەکرێت هاوڕۆمانسیخوز یان جیاڕۆمانسیخواز بن. هاوڕۆمانسیخوازی ئەوەیە کە کەسێکی سێکسنەخواز پەیوەندییەکی ڕۆمانسی دەبەستێت لەگەڵ کەسێکی سەر بە هەمان ڕەگەز لەکاتێکدا جیاڕۆمانسیخوازی ئەوەیە کە کەسێکی سێکسنەخواز پەیوەندییەکی ڕۆمانسی لەگەڵ کەسێکی سەر بە ڕەگەزێکی تر ببەستێت.
بەغداد، محەممەد و بەسسام سێ سێکسنەخوازی عێراقین کە لە پێشینەی جیاوازەوە هاتوون و بۆمان ڕوون دەکەنەوە هەر یەکێکیان چۆن پێناسەی سێکسنەخوازی دەکەن:
"بیرم دێت کاتێک کوڕەهاوڕێکەم بۆ یەکەمین جار لێم نزیک بووەوە ماچم بکات، ماچەکە هیچ هەستێكی خۆشی نەدامێ. لە ڕاستیدا، من هەستم بە ناڕەحەتی کرد"
بەغداد کە کچێكی عێراقی سێکسنەخوازە باسی ئەزموونی خۆیمان بۆ دەکات. ئەو دەڵێت "کاتێک تەمەن ٢٢ ساڵ بوو، لە پەیوەندییەکدا بووم لەگەڵ کوڕێکدا کە وام دەزانی خۆشمدەوێت. کاتێک بۆ یەکەمین جار ماچی یەکترمان کرد، ماچەکە هیچ هەستێكی خۆشی نەدامێ و لەمەش سەرم سوڕما بەڵام هیچ بیرۆکەیەکم لە مێشکمدا پەسەند نەکرد.
من بەلامەوە ئاسایی بوو پەیوەندی نزیک لەگەڵ کەسانی تردا ببەستم، من ڕقم لەوە نەبوو کە دەوردرابم بە خەڵکی. بەڵام کێشەکە ئەوە بوو کە ئەگەر کەسێک لێم نزیک بایاتەوە کە باوەش یاخود ماچم بکات، یەکسەر هەستم بە ناڕەحەتی دەکرد. ئێستاش هەمان هەستم هەیە، جا کەسەکە نێر یاخود مێ بووایە. لەبەرئەوەی ئەم هەستانە نەڕۆیشتم، پرسیارم بۆ دروست بوو لەسەر ڕەگەزخوازی خۆم.
وەک سێکسنەخوازێک، توانجی زۆرم بۆ دێت کە پێم دەڵێن ماچی کوڕی ڕاستم نەکردووە، یاخود کە لە داهاتوودا تێڕوانینم دەگۆڕم کاتێک کوڕی ڕاستم دۆزییەوە، یاخود من هێشتا ئامادە نیم بۆ ئەوە و لەداهاتوودا شتەکان دەگۆڕێن.
من دڵنیا نیم لەوەی کە ئایا شتەکان لە داهاتوودا دەگۆڕێن یان نا، تەنانەت ئەگەر بگۆڕێن و من بڕیارمدا لە پەیوەندییەکی سێکسیدا بم لەگەڵ کەسێکدا، هێشتا ئەمە مافی ئەوەم لێناسەنێتەوە بەخۆم بڵێم سێکسنەخواز. لە کۆتاییدا، ئەمە خۆمم، تەنانەت ئەگەر کەسانی تریش پرسیاریان لەسەرم هەبێت.
بەداخەوە، زۆربەی توانجەکان و حوکمە هەڵەکان لەلایەن ئەندامەکانی خێزانەکەمەوە دێن چونکە ئەوان نایانەوێت بابەتەکە قبوڵ بکەن. خۆشبەختانە من دوور لە خێزانم دەژیم و ئەوەش بە مانای ئەوەدێت کە دەمەقاڵێکان زۆر کەمترن دەربارەی بابەتەکە.
لەگەڵ پەستانی کەمتری خێزانەکەم و پاڵپشتیی بەردەوامی یەکێک لە خزمەکانم، باری من زۆر باشە. من کاتم داوە بە خۆم و پەلەم نییە پەیوەندیی نوێ ببەستم. لەوانەیە، ئەگەر بابەتەکە بە سووکی بگرم، شتی زۆرتر دەربارەی خۆم بدۆزمەوە کە تا ئێستا لێیان بە ئاگا نیم.
هەرچەندە پرسیار لەسەر ئاڕاستەی سێکسیم زۆرە هەروەک پێشتر ئاماژەم پێدا، هێشتا لەو باوەڕەدام کە کۆمەڵگای عێراقی من و کەسانی ناڕەگەزخوای تر بە ڕادەیەکی زۆرتر قبوڵدەکانت بەبەراورد بە کەسانی تری سەر بە کۆمەڵگای هاوڕەگەزخواز+. ئەمەش شتێکی ڕاست و دادپەروەر نییە، بەڵام کۆمەڵگای عێراقی بەو جۆرە بیردەکاتەوە کە ئەنجامنەدانی سێکس باشترە لە ئەنجامدانی سێکس لەگەڵ هەمان ڕەگەز. بەداخەوە، کۆمەڵگاکەمان تەنها لە دیدی سێکسەوە سەیری پەیوەندییەکان دەکات. گرنگی نەدراوە بە لایەنی ڕؤمانسی و پەیوەندی نزیک. کۆمەڵگاکەمان هێشتا جەخت ناکاتەوە لەوەی کە هاوژینێت دەتوانێت چیم پێ ببەخشێت تا لە ناخەوە هەست بە باشتر بکەم بەبێ بیرکردنەوە لە سێکس و جووتبوونی سێکسی."
"ڕقم لەوەیە کە چۆن زۆرینەی خەڵک وا دەزانن کەسانی سێکسنەخواز ناتوانن هەستیار بن"

چیرۆکی محەممەد لەو کاتەوە دەستپێدەکات کە دوو سال لەمەوپێش بە بابەتی سێکسنەخوازی ئاشنا بوو کاتێک لاپەڕەیەکی (پەیجێکی) عەرەبیی بینی کە باسی سێکسنەخوازی دەکرد. "پێش دۆزینەوەی ئەو پەیجە، بە خۆمم دەووت بێ سێکس، چونکە ئەوە تەنها چەمک بوو کە لە کۆمەڵگای عێراقیدا باوە.
گرانە بڵێم کە یەک ئەزموونی دیاریکراو هەبووبێت وام لێبکات پرسیار دەربارەی ئاڕاستەی سێکیی خۆم بکەم و دیاری بکەم، بۆیە بیرمەندترە بڵێم کە من دەربارەی ئاڕاستەی سێکسی خۆم فێربووم دوای چەند ئەزموونێک کە بۆ چەند ساڵێك بەردەوام بوون. دیارترینیان ئەوە بوو کاتێک هەلم بۆ ڕەخسا سێکس لەگەڵ کەسێکدا ئەنجام بدەم. هەرچەندا من سەرم سووڕما بە جەوانی جەستەیان، ئەوە بەس نەبوو بۆ من کە وام لێبکات بمەوێت سێکسیان لەگەڵدا ئەنجام بدەم. بۆ من، باوەڕم وایە کە پەیوەندییەکان دەربارەی خۆشەویستی و سۆزی ڕاستەقینەن و ئەوەش واکی کرد لەوە بگەم کە من جیاوازم لە زۆرینەی کەسانی تر لە ساڵانی هەرزەکاریمەوە.
هەندێك جار، هەست بەو پێویستییە دەکەم کە هاوژێنێک بدۆزمەوە و پەیوەندییەکی بەهێز لەگەڵیان پێکبهێنم. بەڵام زۆر جاری تر، من لەم پیویستییە ڕادەکەم. دەتوانم بڵێـم کە ٪٨٠ من دژی بوونی منداڵەوەم وەلێ زۆر باش دەزانم کە کۆمەڵگا هەمووان پاڵدەنێت بۆ دروستکردنی منداڵ. بۆیە باوەڕم وایە کە پشتگیری ناکرێم شتێکی جیا لەوە ئەنجام بدەم تەنانەت گەر بەخۆشم بڵێم سێکسنەخواز. بەڵام من بە دڵنیاییەوە ئەوە دەکەم کە بۆ خۆم باشە نەک ئەوەی کە کۆمەڵگا دەیەوێت چۆن بم.
"سێکسنەخوازان نەخۆشی دەروونی نین. هەرچەندا خەڵکی پێچەوانەی ئەمە دەڵێن هەمیشە، بەڵام هیچ بەڵگەیەکیان نییە. نزیکەی هەموویان تەنانەت نازانن کەی کەسێک بە نەخۆشی دەروونی لە قەڵەم بدەن. باوەڕم وایە زۆربەی خەڵکی حەز ناکەن پاڵپشتی یەکتری بکەن، بەڵکو چێژ دەبینن لە تێکدانی ژیانی یەکتری و هەراسانکردن. لە کۆتاییدا، تەنانەت ئەگەر نەخۆشییەکی دەروونیشـ هەبێت، من بەلامەوە خۆش نابێت ئەگەر کەسێک بێت و بۆم ڕوون بکاتەوە من نەخۆشم وەک ئەوەی جوێنم پێبدەن"

بەسسام، کە سێکسنەخوازێکی تری عێراقییە دەڵێت، "کاتێک تەمەنم شازدە ساڵ بوو، بۆم دەرکەوت من لە هاوڕێکانم جیاوازم کە لە تەمەنی مندان یاخود چەند ساڵێک گەورەتر بوون. حەز دەکەن بە شێوازێكی سێکسی باسی کچان بکەن لە کاتێکدا من نەمدەزانی چۆن مامەڵە لەگەڵ ئەم قسانەدا بکەم چونکە بابەتەکە بەلای منەوە سەرنجڕاکێش نەبوو.
لە سەرەتادا، وامدەزانی کە من تەمەنم زۆر گەنجە تا بابەتەکە بەلامەوە سەرنجڕاکێش بێت. دوای سالێک، کاتێک تەمەنم ١٧ ساڵ بوو، بۆم دەرکەوت من سێکسنەخوازم لەڕێگەی خوێندنەوەی وتارێكەوە دەربارەی سێکسنەخوازی کە لەسەر لاپەڕەیەکی زانستیی لەسەر فەیسبووک دۆزیمەوە. پاش ماوەیەکی کەم، لاپەڕەی سێکسنەخوازیم دۆزییەوە کە لەلایەن عەلاء یاسین و نەبیل عەلالەوە بەڕێوەدەبرا، کە منیان ناساند بە کۆمەڵێک کەسەی سێکسنەخواز لەسەر فەیسبووک. ئەمەش ئەو کاتە بوو کە شتەکان بۆمن ڕوونتر بوونەوە.
زۆربەی کات، من بەلامەوە گرنگ نییە کەسانی تر چۆن لە من دەڕوانن کاتێک دەزانن من سێکسنەخوازم. بەڵام هێشتا کاتێک کەسێک پرسیارم لێدەکات دەربارەی بابەتەکە، باشترین هەوڵی خۆم دەدەم بۆ ڕوونکردنەوەی واتای سێکسنەخوازی بە ڕوونی تا کەسەکە بە هەڵە لە بابەتەکە نەگات. سەبارەت بە خێزانەکەم، ئەوان باوەڕیان بەوە نییە کە شتێک هەبێت ناوی سێکسنەخوازی بێت، بۆیە هەوڵ دەدەین تا دەتوانین بابەتەکە باس نەکەین.
وەک پیاوێکی سێکسنەخواز، توانجی وەکو "تۆ پیاو نیت" دەبیستم و باوەڕم وایە ئەوانەی تریش کە وەک من وان هەمان توانج یاخود بگرە ناشرینتریش دەبیستن. هەرچەندا من دژی زاووزێم و هەرگیز بەرنامەی ئەوە دانانێم وەچە بخەمەوە، هێشتا ڕێگە بەکەس نادەم ڕێگریم بکات ئەگەر ویستم ببم بە باوک. کۆمەڵگا نابێت ئەو مافەی خۆمم لێ بسەنێتەوە.
من سێکسنەخوازی بەو جۆرە پێناسە دەکەم کە چەندین واتای هەبێت، ناڕەگەزخواز هەن نە هەستی سێکسی و نە هەستی ڕۆمانسییان هەیە بۆ کەسانی تر، هی تر هەیە هەستی ڕۆمانسییان هەیە بەڵام هەستی سێکسییان نییە بەجۆرێک ئەنجامدانی سێکس ڕەت دەکەنەوە. سێکسنەخواز هەیە کە هەستی سێکسی ئێجگار کەمییان هەیە، کە ئەمەش پێی دەوترێت "سێکسنەخوازی خۆڵەمێشی". هەروەها سێکسنەخوازی تر هەیە، وەک خۆم، کە هەستی سێکسییان دەبێت تەنها لە کاتێکدا کە لە پەیوەندییەکی زۆت بەهێزدا بن و خۆشەویستی نێوان دوو کەسەکە زۆر بەهێز بێت.
سێکسنەخوازی بەشێوەی جیاواز دەربڕینی لێوە دەکرێت لەلایەن کەسانی سێکسنەخوازی جیاوازەوە.   من خۆم دەستپەڕ دەکەم و باوەڕم وایە هەموو کەس دەیکات. من ئارەزووم نییە لە پەیوەندییەکدا بم چونکە ئەوە سەرنجم ڕاناکێشێت. لەوانەیە ئارەزوو بکەم سەگێکم هەبێت و بە تەنها لە شوێنێکی ئارامدا بژیم. من دەمەوێت ژیانی خۆم بەو جۆرە بژیم لە کاتێکدا سێکسنەخوازی تر بەرنامەی دیکەیان هەیە بۆ ژیان. من باوەڕم وایە هەریەکێک لە ئێمە مافی ئەوەی هەیە چۆنییەتی ژیانی خۆی هەڵببژێرێت.
دەبینم کە زۆربەی عێراقییان لەوانەیە ئاسانتر سێکسنەخوازت قبوڵ بکەن وەک لە هاوڕەگەزخوازی، ئەوەش لەبەرئەوەی عێراق وڵاتێکی ئیسلامییە. عێراقییان کێشەیان نابێت ئەگەر بڕیار بدەیت سێکس نەکەیت، بەڵام کێشەکە ئەوەیە ئەگەر بڕیار بدەیت بیکەیت. هەر بۆیە هاوڕەگەزخوازبوون بۆ نموونە زۆر زیاتر ڕەت دەکرێتەوە بە بەراورد بە سێکسنەخوازی.
بە ڕای من، هاوڕەگەزخوازی و سێکسنەخوازی دوو شتی جیاوازن و نامەوێت بەراوردیان بکەم. باڵام باوەڕم وایە کە هەمووی لە پەروەردەی منداڵەوە دەستپێدەکات لە عێراق. مێشکی منداڵان پڕ دەکرێت لە بیری ئاینی کۆن کە ڕق دروستدەکات لە مێشکیاندا بەرامبەر بەو کەسانەی کە بڕیاردەدەن جیاواز بژین. ئەمەش وا لە هەندێکیان دەکات کە ڕقیان لە هاوڕەگەزخوازان بێت ئەنانەت ئەگەر نەشزانن هاوڕەگەزخوازی بە واتای چی دێت. لە کۆتاییدا، کێشەی کۆمەڵە عەرەبییەکانی ئێمە بریتیە لە نەبوونی زانیاری کە ئەمەش ڕق و هەڵەتێگەیشتن دروستدەکات."
وەک خوێنەرێک، دەربارەی گەشتی دوزینەوەی ڕەگەزخوازی خۆت بۆمان بدوێ. کامانە گەورەترین بەرەنگاری بوون بۆ تۆ لەو کاتانەدا؟ وە لە هەمووی گرنگتر، کێ یارمەتی دایت لە قۆناغەی ژیانتدا؟ عیڕاق کویر حەز دەکات زیاتر دەبارەی چیرۆکە سەرنجڕاکێشەکانتان بزانێت.

چ ئەوەی یارییەکت شكاندبێت یان لەلایەن منداڵانی تری گەڕەکەوە لێت درابێت، وەک کوڕێک بە ئەگەرێکی زۆرەوە کەسێک پێی گوتوویت کە نەگریت.  نەک لەبەرئەوەی بەسەرهاتەکە شایەنی گریان نەبووبێت، بەڵکو تەنها لەبەر ئەوەی کوڕان نابێت بگرین. نابێت لاواز دەربکەون ئەگەرنا کەس بە هەندیان وەرناگرێت. پیاوان و کوڕان هەمیشە پێیان دەوترێت کە هەستەکانیان بنێژن و بەتەنها مامەڵە لەگەڵ ئازاری جەستەیی وئازاری ناخدا بکەن.
 
شتەکان زۆر باشتر نابن لە کاتی گەورەبووندا، لە ڕاستیدا، ئەگەر زۆرە تووشی پەستانی زیاتر ببیت لە دەوروبەرەوە. "ئەگەر دەتەوێت بگریت، بڕۆ لە شوێنێکدا خۆت بشارەوە، هەرگیز مەگری لەبەردەم هاوژین، خێزان، یان هاوڕێکانتدا دەنا لەدوای ئەوەوە بەهەند وەرتناگرن." لەوانەیە لەساتێكی ژیانتدا ئەم ئامۆژگارییەت وەرگرتبێت.
 
پیاوەتی ژەهراوی پەستان دەخاتە سەر پیاوان و هەندێک لەم پیاوانە هەوڵ دەدەن ئەم پەستانە دەرببڕن لەڕێی توندوتژی و مامەڵەی ڕەقەوە دژی منداڵ یان خێزانەکانییانەوە.
 
توێژینەوەیەک کراوە لەلایەن سەرۆکی بەشی سەنتەری توێژینەوەی زانستیی گرەیتەر گود، "داکەر کێلتنەر"،  و توێژینەوەکە دەری دەخات کە مرۆڤ توانای هەیە نەک تەنها شەش هەست هەست پێبکات، بەڵکو توانای هەستکردنی هەیە بە بیست و حەوت هەست. ئایا بە ڕای تۆ پیاوانی ئێـمە  توانای دەربڕینی چەندێک لەم هەستانەیان هەیە؟
 
هەستەکانی وەک ترس، ڕۆمانس، و خەمباری قورسترە لەسەر پیاوان دەری ببڕن بە بەراورد بە ژنان، ئەمەش بۆشاییەکی گەورە دروستدەکات لەنێوان ژن و پیاواندا لەڕووی ئەوەی کە دەبێت چۆن بن.
 
وەک پیاوێکی هاوڕەگەزخواز، ئەگەر زۆرە هەست بە هەمان پەستان بکەیت لەلایەن کەسانی دەوروەرتەوە و ئەمەش توانای هەیە کە وردەوردە  باوەڕبەخۆبوونت کەم بکاتەوە و گرانتری بکات لەسەرت کە مامەڵە لەگەڵ هەستەکانتدا بکەیت. هەست دەکەیت کە دەبێت بەگوێرەی کەسانی دەوروبەرت گۆڕانکاری لەخۆتدا بکەیت. بۆیە هەندێک لە پیاوان تەنیایی هەڵدەبژێرن. تەنهایی لەوانەیە ئارامترو سەلامەتترین شوێن بێت.
 
پیاوەتی ژەراوی هەمیشە هەستەکانی وەکو شەرمەزاری و تاوانباری دەداتە پاڵ ئەو پیاوانەی کە ناتوانن هەستەکانیان بەڕێوەبەرن. جگەلە خەمۆکی و دڵەڕاوکێ، خۆکوشتن لەوانەیە یەکێک بێت لەو شتانەی کە پیاوان بیری لێدەکەنەوە کاتێک لەوە دەگەن کە لە زۆربەی بارەکاندا، بەتەنیا دەمێننەوە مامەڵە بکەن لەگەڵ هەستکردنیان بە کەمی و گرانی.
 
یوسف کە پیاوێکی عێراقی هاوڕەگەزخوازە، دەڵێت، "کۆمەلگای عێراقیمان پیوەتی پێناسە دەکات بەوەی پیاو دەبێت شێوە و ڕووکەشی چۆن بێت و چۆن ڕەفتار بکات. پیاوەتی پێناسەدەکرێت بە سمێڵ، ماسولکە، مووی لەش، توڕەیی و هەستکردن بە پاراستن. کۆمەڵگاکەمان دەڵێت کە پیاوی ڕاستەقینە دەبێت توند و ڕەق بێت و دەبێت زۆر بە ڕوونی ئەوە دەربخات لەڕێگەی جووڵە و ڕەفتار و بیرکردنەوەیەوە."
 
"من ئەگەر خۆم پێناسەی پیاوەتی بکەم، لەگەڵ پێناسەی کۆمەڵگادا هاوڕا نابم. بە تێڕوانینی م، پیاوەتی ئەوە بە شێوازێكی زانایانە بیربکەیتەوە و ڕەفتار بکەیت، جا ئەوە توند بێت یان نەرم. بریتیە لە کردەوەکانی پیاو بۆ سوودی گشتی کۆمەڵگاکەی بەبێ گوێدانە شێوەی و ڕووکەشی. ئەوە گرنگە کە کردەوەکانی سوود بە کۆمەڵگاکەی بگەیەنێت."
 
یوسف دەشلێت کە کۆمەڵگاکەمان چەند سنوورێکی بۆ پیاوان داناوە بەوە کە پێیان دەڵێت مایەی شەرمەزارییە فرمێسکێک بڕێژیت و کە پیاو نابێت لایەنە لاوازەکانی بۆ هیچ کەس دەربخات چونکە کە ئەوە نیشانەی پیاوەتی نییە. "پیاو نابێت هەستەکانی بۆ هاوژینەکەی دەرببڕێت لە شوێنی گشتیدا چونکە ئەوە شتێک نییە کە پیاو بیکات! نابێت ڕێگەی پێبدات کە شتێک لەبەربکات شوێنێکی جەستەی دەربخات چونکە لە مێشکی ئەودا خێزانەکەی بووکەڵەیەکە و دەست گرتن بەسەر جلوبەرگیدا شێوازێکی دەربڕینی پیاوەتییەتی."
 
"ئەگەر بمانەوێت دەربارەی زیانی پیاوەتی ژەهراوی قسە بکەین بۆ پیاوان بە تایبەتی، ئەوا یەک وشە دەتوانێت وەسفی ئەوە بکات کە بریتیە لە وشەی "مردن". هاوڕەگەزخواز لەلایەن کۆمەڵگا و ئاینیشەوە قەدەغەکراوە. تەنانەت پیاوانی ڕەگەزگۆڕێش لە دیدی عیراقییەوە وەک پیاوی تەواو نابینرێن، بەڵکو وەک پیاوانێک کە هیچ پیاوەتییان تێدا نییە."
 
"وەک پیاوێکی هاوڕەگەزخواز، کەسایەتییەکی بەهێزم بۆ خۆم دروستکردووە کە ڕێگەم پێدەدات کە خۆم بەدووربگرم لەو پیاوانەی کە بیر لە ئازاردانم یان گێچەل پێکردنم دەکەنەوە یاخود بیانوەستێنم. من بەو ڕێگەیە سەلامەتی خۆم دەپارێزم لە شوێنە گشتییەکاندا."
 
"سەبارەت بە ماڵەوە، من هەست دەکەم بەوەی ماڵەوە پێشوازیم لێدەکەن و بۆ من ماڵەوە شوێنی ئارامیمە چونکە دەزانم جیهانی دەرەوە چەند گرانە بۆ من و کەسانی وەک من."
 
"بۆ من پیاوەتی بە واتای ئەوەدێت کە کەسانی تر بتوانن پشتت پێببەستن، ئەوەی کە چاودێری کەسانی تر بکەیت، جێگای متمانە بیت و کەسێک بیت کە هێز ببەخشت بە کەسانی تر کاتێک لە بارودۆخی دژواردا بن، وە هەستت هەبێت. من هاوڕا نیم لەگەڵ پێناسەی کۆمەڵگای عێراقیمان بۆ پیاوەتی. بۆمن ئەو پێناسەیە هیچ واتایەکی نییە. بۆ ئەوان، پیاوەتی واتا توندوتیژی، زاڵی، شێوە و ڕووکەشی پیس و ناڕێکخراو"، جەیک پێمان دەڵێت.
 
جەیک پیاوێکی هاوڕەگەزخوازە. چیرۆکی خۆی بۆ گێڕاینەوە کە چۆن پیاوەتی ژەهراوی کاری کردووەتە سەر ژیانی. دەڵێت کە پەستانی بەردەوامی خێزانەکەی لەسەری کە کاتەکانی لەدەرەوەی ماڵ بەسەربەرێت بووەتە خوێک بۆی. هەرچەندە ئێستا بەتەنها دەژی، هێشتا ناتوانێت واز لەو خووە بهێنێت و زۆربەی کاتەکانی لەدەرەوەی ماڵ دەباتە سەر یان لەگەڵ هاوڕێکانی.
 
"بڵاوکردنەوەی ئەو بیرۆکە چەوتەی پیاوەتی لایەنی نەرێنی زۆری بەدوای خۆیدا هێناوە کە بووەتە هۆی توندوتیژی دژ بە ژنان و توندوتیژی خێزانی. پیاوانی سەر بە کۆمەڵگای هاوڕەگەزخواز+ دەبێت مامەڵە لەگەڵ پێوەر و ستانداردەکانی کۆمەڵگا بۆ پیاوەتی بکەن و ئەمەش پێویستی دەکات لەسەریان کە بەشێوازێک بژین دژی سرووشتی ڕاستەقینەی خۆیان و ویستی خۆیان بێت. ئەم ستانداردانە هۆمۆفۆبیای خودی دروستدەکەن (واتا کە هاوڕەگەزخوازان ڕقیان لە شووناسی خۆیان بێت یان لێی بترسن) و دەبێتە هۆئ جیاکاری بەرامبەر بەو کوڕانەی کە "نەرم"ن یان "کچانە"ن، کە هەندێک جار لەوانەیە جیاڕەگەزخوازیش بن بەڵام هەر هەراسان دەکرێن و گێچەڵیان لەگەڵدا دەکرێت."
 
"هەرگیز نەمتوانیوە بە ئازادانە هەستەکانی خۆم دەرببڕم نە لە دەوروبەری خێزانەکەم و نە لە دەوروبەری هاوڕێکان یان تەنانەت کەسانی نەناسراو. کە منداڵ بووم، بە ترسناکترین شیوە کە بتوانیت بیری لێبکەیتەوە تێهەڵدانم خواردووە. هەر کاتێک گریابام یان باوکم منی بینیبا لەکاتی گریاندا، تەنانەت لەکاتی نووستنیشدا، تێگەڵدانم دەخوارد. ئەم ئەزموونە ناشرینە هەسێکی نەرێنی لە ناخمدا دروستکرد و ئێستا تەنها لە کاتێکدا بەتەنیابم دەتوانم بگریم یان هەستەکانم دەرببرم."
 
"وەک کەسێکی باڵغ، ئەم سنوورانە بە چەندین شێوە منیان گرتووەتەوە و هەلەکانی بەردەمی منیان سنووردار کردووە. بۆنموونە ناتوانم ئاوازی ڕاستەقینەی دەنگی خۆم بەکاربهێنم یاخود بەو شێوازەی دەیخوازم بڕۆم، قسەبکەم، و نان بخۆم یان بەو شێوازەی دەمەوێت دەستەکانم بجوڵێنم. ناتوانم ئازادانە تێڕوانینی خۆم دەرببڕم دەربارەی زۆرینەی بابەتەکان و هەرکاتێک ئەوە بکەم دەبێت ئاگام لە شێوازی دەربڕینی خۆم بێت."
 
جەیک باوەڕی وایە کە ڕاگەیاندن، کەناڵەکانی تەلەفزیۆن و ماڵپەڕەکانی پەیوەندی کۆمەڵایەتی زۆر کاردەکەنە سەر کۆمەڵها. بۆیە پێویستە ئەمانە بەشێوازێک بەکاربهێنرێن کە پێناسەی پیاوەتی لە مێشکی خەڵکیدا بگۆڕێت. ئەو دەڵێت ئەگەر پێناسەی پیاوەتی وردەوردە بگۆڕدرێت لە پیاوی ڕەفی پیسی ڕیشنی توندوتیژەوە بۆ پیاوی نەرمونیانی مامناوەند کە جێگای متمانەبێت و جلوبەرگی ئازادبێت، چەندین شتی باش ڕوودەدەن."
 
"هەروەها بەکارهێنانی نموونەی پیاوانێک کە بەشێوازێکی ژەهراوی پیاوانە نین لە سەرچاوە ئاینییەکاندا، وەک یوسفی کوری یەعقوب یان یەسوعی مەسیح، ئەمە لەوانەیە پێناسەی پیاوەتی لە مێشکی خەڵکیدا بگۆڕێت."
 
جا تۆ وەک خوێنەرێک، بەڕای تۆ چۆن دەکرێت پێناسەی پیاوەی لە گۆمەڵگادا گۆڕانکاری لەسەر بکرێت؟ پێویستە ڕێکخراوەکان و حکومەت جەخت لەسەر چ شتێک بکەنەوە تا چەند هەنگاوێك لە کۆمەڵگایەکی نەرمونیان نزیک ببینەوە؟
 
وە لە کۆتاییدا، ئایا تۆ وەک هاوڵاتییەکی عێراقی، دەتوانیت چی ببەخشیت بەو کەسانەی کە بەدەست پیاوەتی ژەهراوییەوە دەناڵێنن تا باشتر ببن؟

بۆ دەیان ساڵ و بەهۆی تابووی کەلتوررییەوە کە دەستیان بەسەر کۆمەڵگای عیڕاقیدا گرتووە، ڕۆڵی ژنان و کچانی عیڕاقی لە کۆمەڵگادا ئێجگار سنووردار بووە. بە بەراورد بە پیاوان و کوڕان، کچانی عیڕاق هەلی یەکسانیان پێنەبەخشراوە تا هانینان بدات سەربەخۆبن و پاڵپشتی خێزانەکانییان بکەن.

دوای شەری سالێ ٢٠٠٣، گۆڕانکاریی زۆر لە وڵاتەکەدا هاتنە کایەوە کە دەرگای بۆ ژنان کردەوە بەشداری لە دەستی کاردا بکەن. یارمەتی ژنان پێویست بوو چونکە ژمارەیەکی زۆر لە پیاوان یان لە شەڕی ٢٠٠٣دا یان دواتر لە ٢٠١٤دا کوژران کاتێک داعش سەری هەڵدا و دەستی بەسەر چەند شارێکی عیراقیدا گرت.

ژنان بو کاری ناوماڵ و دەرەوەی ماڵیش خۆیان گونجاندووە، بەڵام هێشتا یەکسان نین لەگەڵ پیاواندا لە ڕووی ماف و یاداشتی کارکردنەوە. کۆمەڵگا چەند بوارێکی دیاریکردووە بۆ ژنان کە کاری تێدابکەن، لەوانەش مامۆستایی و پەرستاری کە ئەمەش بۆشاییەکی دروستکرد و پیاوان پڕیانکردەوە.
تا ئەمڕۆش، نەبوونی ژنان لە چەند بوارێکدا دەبینین، وەک سیاسەت، بەڕێوەبردن و تەکنەلۆجیا.

لە جیهاندا ژنان و کچانی خاوەن پێداویستی تایبەت ئەگەری تووشبوونیان بە جیاکاری زیاترە و لە عیڕاقیشدا بەهەمان شێوەیە. بەهۆی بوونی سنوور و کۆتی کۆمەڵایەتی کە ژنان و كچانی عیڕاقی ڕووبەڕووی دەبنەوە، ئەوانەی خاون پێداویستی تایبەتن بەربەستی زیاتر لە بەردەمیاندایە.
لەبەر ئەوەش کۆمەڵگای عیڕاقی پێویستی بە چالاکوانی كچ و ژنە کە پێگەی ژنان بەهێزبکەن تا گۆڕانکاری لە کۆمەڵگادا بکەن بەشێوەک کە بەهێزتریان بکات.

ئایە ئەلقەیسی، کە میدیاکار و چالاکوانێکی عیڕاقییە، میوانی ڕێزداری ئەمڕۆمانە تا باسی خولیا و ئازایەتی خۆی بکات کە هانی دا دوای خەونەکانی بکەوێت. لەگەڵ ئەوەی ئایە لە تەمەنێکی کەمی ژیانیدا جەنگی لەگەڵ نەخۆشی شیرپەنجەدا کرد، ئایە گەورەبوو وە بوو بە ئەندامێکی چالاکی کۆمەڵگای عیڕاقی کە هانی ژنانی تر دەدات سەرکردایەتی ژیانی خۆیان بکەن و و گۆڕانکاری ئەرێنی بەدیبهێنن.
 
دەتوانیت کورتەیەکمان بدەیتێ دەربارەی خۆت و کارەکەت؟
من ئایە ئەلقەیسیم و بنەچەم شاری بەغدادە. لە زانکۆی بەغداد ئەدەبی ئینگلیزیم خوێندووە. ئێستا وەک پێشکەشکار کار دەکەم لە کەناڵی تەلەفزیۆنی UTV، کە کەناڵێکی ناوداری عیڕاقییە.
 
چیرۆکی خۆتمان بۆ باس بکە لەگەڵ شێرپەنجەی مۆخی ئێسک. چ وانەیەک فێربوویت لەو ئەزموونە بەئازارەوە؟
چیرۆکی من لەگەڵ شێرپەنجەدا لە تەمەنێکی کەمەوە دەستی پێکرد. تەمەنم تەنها شەش ساڵ بوو کە دەرکەوت نەخۆشی شێرپەنجەی مۆخی ئێسکم هەیە لە قاچی ڕاستمدا ئەوەش بووە هۆی بڕینەوەی قاچم و وەرگرتنی چارەسەری تیشکیی شێرپەنجە.  باشترین شێواز بۆ وەسفکردنی ئەزموونەکە، ئەوەیە کە بڵێم ئەزموونێکی "بێ تاوان و پاک" بوو، چونکە من منداڵ بووم کە ئەمە ڕوویدا. ئەوەی دەتوانم بیڵێم ئەوەیە کە قۆناغێکی پڕ لە دوودڵی و نادڵنیایی بوو.
 
چیرۆکی خۆتمان بۆ باس بکە لەگەڵ ڕۆژنامەنووسی و ڕاگەیاندن. چۆن خولیای ئەو کارە بوویت و چۆن دەستت بە کارکردن کرد لەم بوارەدا؟
هەرچەندە ئەزموونی من تەنها دوو ساڵە، خولیای من بۆ ڕاگەیاندن دەگەڕێتەوە بۆ ساڵانی خوێندنی ئامادەیی. ماوەی ساڵێک گەڕام و زانیاری و کارامەیی خۆمم پەرەپێدا لە بوارەکەدا. دواتر هەلم بۆ ڕەخسا کار بۆ کەناڵێکی تەلەفزیۆنی بکەم لەسەر ماڵپەڕەکانی پەیوەندی کۆمەڵایەتی.
 
لەماوەی ساڵانی کارکردنت لە ڕاگەیاندندا، هیچ جیاکارییەکەت بەرامبەر کراوە بەهۆی ژنبوونتەوە یان بەهۆی قاچە دەستکردەکەتەوە؟
لە ڕاستیدا تووشی چەند بەربەستێک بووم بەهۆی چەند هۆکارێکەوە. یەکەمیان بریتیبوو لە تەمەنی کەمم، چونکە لە تەمەنی ٢١ ساڵیدا هاتمە ڕاگەیاندنەوە. دووەم هۆکار ئەوە بوو کە من کچێکی خاوەن پێداویستی تایبەت بووم کە لەم بوارەدا کار دەکات لەسەر شاشەی عیڕاقی. هەوڵدانم و کارکردنی زۆر و بەسۆزم و کۆڵنەدانم یارمەتییان دام بە ئامانجەکانم بگەم و تەنانەت زیاتریش هەوڵبدەم و کار بکەم.
 
جگەلە پەسەندکردنی کۆمەڵگا، کاردانەوەی خێزانەکەت چۆن بوو بەرامبەر بە کارەکەت؟
کاردانەوەی خێزانەکەم توند بوو کاتێک دەستم کرد بە کارکردن، بەڵام ئێستا دەتوانم بڵێم پێچەوانەی جارانە.
 
بەگوێرەی ئەزموونی تۆ، هاتنە ناوەوەی ژنانی عێڕاقی بۆ ڕۆژنامەنووسی و ڕاگەیاندن چۆن دەتوانێت گاریگەرییەکی ئەرێنی هەبێت لەسەر کۆمەڵگا؟
بەشداربوونی ژنان لە هەموو بوارەکاندا و چوونە ناو هێزی کارەوە گۆڕانکارییەکی گەورە بەدیدێنێت چونکە ژنان بە تایبەتی خاوەنی بیروڕا و هزر و دیدی خۆیانن دەربارەی هەندێک بابەت. بواری ڕاگەیاندن و ڕۆژنامەنووسی بەتایبەتی پێویستی دەکات کەسەریان ئاستی ڕۆشنبیرییان بەرزبێت و کەسانی دیار و بێوێنەبن تا ببنە پێشکەشکاری سەرکەوتوو.
 
پەیامی تۆ بۆ چالاکوانانی ئازای عیڕاقیی وەک خۆت چییە؟
پەیامی من بۆ ئەوان ئەوەیە کە کۆڵنەدەن و هەمیشە بەرەنگاری بکەن لەگەڵ خۆیان و کۆمەڵگا و تەنانەت خێزانەکانییان تا بگەنە سەرکەوتن، چونکە لەوانەیە هەر ژنێک ببێتە هۆکاری ئەوەی ژنێکی تر بەرەو باشتر بگۆڕێت.

١٦ ڕۆژ چالاکوانی دژی توندوتیژی جێندەری هەڵمەتێکی ساڵانەی جیهاننیە کە لە ٢٥ی تشرینی دووەم تا ١٠ی کانوونی یەکەم دەخایەنێت. لەم هەڵمەتە جیهانییەدا، چالاکی جیاواز بەڕێوەدەچێت لە جیهاندا بۆ بڵاوکردنەوەی هۆشیاری لەنێوان خەڵکیدا لەسەر چۆنیەتی کۆتایی هێنان بە توندوتیژی جێندەری.

وەک ڕێکخراوێک کە پاڵپشتی لە یەکسانی دەکات، عیڕاق کویر لەگەڵ هەموو فێمینیستاندا ڕادەوەستێت کە ڕۆژانە دەجەنگن بۆ شکاندنی بازنەی بێدەنگی. ئامانجەکەش بریتیە لە ڕوونکردنەوەی ئەوەی کە زیان، بەهەموو شێوە و جۆرەکانییەوە جا چ جەستەیی، دەروونی، سێکسی بێت، نابێت بە هیچ جۆرێک بە هیچ کەسێک بگەینرێت، بەبێ گوێدانە شووناسی جێندەری و ئاڕاستەی سێکسی کەسەکە. هەرچەندە هەڵمەتی ١٦ ڕۆژ چالاکوانی دژی توندوتیژی جێندەری لە هەموو جیهان یادی دەکرێتەوە، کەسانی کویر (سەر بە کۆمەڵگای هاوڕەگەزخواز+) لە گفتوگۆکە دەرکراون. توندوتیژی جێندەر تەنها توندوتیژی دژی ژنانی جیاڕەگەزخواز نییە، بەڵکو هەر توندوتیژییەکە کە لەسەر بنەمای شووناسی جێندەری یان ئاڕاستەی سێکسی بێت.
گرنگیی ئەم هەڵمەتە ساڵانەیە خۆی دەبینێتەوە لە پاڵپشتیمان بۆ کۆمەڵگاکەمان  بۆ شکاندنی نەریتە کۆمەڵایەتییە بەزیانەکان و کۆتیان دەکات و ڕەفتاریان دەبەستێتەوە.
بۆ هەڵمەتی ئەم ساڵ، عیڕاق کویر تیشک دەخاتە سەر ئەو کار ژیانڕزگارکەرەی کە هەندێک لە فێمینیستانی عیڕاق پێی هەڵدەستن بۆ پاراستنی مافەکانی مرۆڤ و یەکسانی جێندەری. بۆ ئەم چاوپێکەوتنەمان، عیڕاق کویر دەنگی شۆخان حەمەڕەشید هاوبەشی پێدەکات، کە چالاکوانێکی کوردی عیڕاقییە و کار بۆ رێکخراوی هاریکاری یاسایی ژنان دەکات. خاتو شۆخان ئەزموونی خۆی و ڕێنماییمان لەگەڵ هاوبەشی پێدەکات:

دەتوانیت کورتەیەکمان لەسەر خۆت بدەیتێ؟
شوخان حمه رشيد احمد، پارێزە‌ری ڕاوێژكار و ماوە‌ی ١٥ سالە‌ كاری پارێزە‌ری دە‌كە‌م راھێنە‌ر لە‌ بواری جە‌ندە‌ری و ئە‌دڤۆكە‌سی  داكۆكیكار لە‌ مافە‌كانی ژنان .

ماوەی چەنێکە کار لەسەر توندوتیژی جێندەری دەکەیت؟
ماوە‌ی ١٥ سالە‌ و خاوە‌نی چە‌ندین بروانامە‌ی نێەودە‌ولە‌تی و اقلیمی  لە‌ بواری راھێنان و بە‌رێوبردنی كە‌یس و یاسا نێودە‌ولە‌تیە‌كان .

چی هانی دایت ببیتە چالاکوان؟
نە‌بوونی یە‌كسانی ودادپە‌روە‌ری و پێشێلكردنی مافی ژنان و نە‌بونی ھۆشیاری لە‌ناو كۆمە‌ڵگا

یارمەتی کێ دەدەیت؟ تەنها ژیان یاخود ئەو کەسانەش کە سەر بە کۆمەڵگای هاوڕەگەزخواز+ن؟
یارمە‌تی ژنانی كۆمە‌لگا و چینە‌ پە‌راوێزخراوە‌كان و خاوە‌ن پێداویستی تایبە‌ت .

بەڕای تۆ بارودۆخەکە بەرەو باشتر یان خراپتر دەچێت؟ هیوات هەیە؟
بە‌داخە‌وە‌ ڕۆژبە‌ڕۆژ بارودۆخ خراپتر دە‌بێت و بە‌لام ئە‌مە‌ بێھیوامان ناكات و بە‌ردە‌وام دە‌بین تا بتوانین گۆرانكاری دروست بكە‌ین.

ئایا بەهۆی کارەکەتەوە تووشی هەڕەشە یاخود مەترسی بوویت؟ ئەگەر بەڵێ دەتوانیت بۆمان باس بکەیت؟
بە‌ڵێ بێگومان ڕۆژانە‌ روبە‌رووی ھە‌رە‌شە‌ دە‌بینە‌وە‌ چ رووبە‌روو یان لە‌ رێی نامە‌و تە‌لە‌فون -زۆرجار لە‌بە‌ردە‌م دادوە‌ر ھە‌رە‌شە‌م لێكراوە‌ كە‌ بۆچی ھاوكاری ژنە‌كە‌ی دە‌كە‌ین وە‌ ھە‌رە‌شە‌ی كوشتنمان لێكراوە‌.

پەیامی تۆ بۆ چالاکوانانی عیڕاق چییە؟
پە‌یامی من بە‌ردە‌وام لە‌ كاری داكۆكیكردن  لە‌ ھە‌موو چینە‌ پپە‌راوێزخراوە‌كانی كۆمە‌لگا بلاوكردنە‌وە‌ی ھۆشیاری و پاراستنی ژنان . وە‌ ھیچ رێگریە‌ك نە‌یان وە‌ستێنێت چونكە‌ كۆمە‌لێكی زۆر پێویستی بە‌ ھاوكاری ئێمە‌یە‌.

رەند
عیڕاق کویر

هونەر ئامرازێکی پەیوەندیکردنە کە پشت بە وشە نابەستێت. بەڵکو هونەر بیرۆکەکان بەشێوازی پڕواتا دەنوێنێت کە لە هزری خەڵکیدا دەمێنێتەوە بۆ ماوەیەکی زۆر و وایان لێدەکات پرسیاریان لەسەر هەندێک بابەت بۆ دروستببێت. خاتو باخان کە ئەندامێکی ئاڕت ١٥یە (Art15 Project) دەربارەی ئەم دەستپێشخەرییە و ئەو بیرۆکانەی تیشکیان دەخەنە سەر بۆمان دەدوێت.
 
ئاڕت ١٥ چییەو گرنگترین ئەو وردەکارییانە چین کە خەڵکی بیزانن دەربارەی ئەو هونەرەی ئاڕت ١٥ دەینوێنێت؟
پڕۆژەی ئاڕت ١٥ (Art15 project)  دەستپێشخەرییەکی کۆمەڵایەتییە کە ئاماجی نزیک کردنەوەی خەڵکییە لە یەکتر لەڕێگەی هاوبەشی پێکردنی ئەزموونەکانی کۆمەڵە پەراوێزخراوەکان لەڕێگەی هونەرەوە. ئەم دەسپێشخەرییە دامەزراوە بۆ شکاندنی بیرۆکە نەریتییەکان و نەریتە کەلتورییەکان، بۆ دروستکدرنی جێگایەک یاخود فەزایەکی لەخۆگر بۆ فرەچەشنی و دەربڕین. دەستپێشخەرییەکە تیشک دەخاتە سەر دۆزەکانی وەک مافی ژنان، کۆمەڵگای هاوڕەگەزخواز+، وە ئازادییە کەسییەکان کە لە کۆمەڵگاکانی ئێمەدا تابوون. کۆمەڵەیەک هونەرمەندی گەنج کۆدەبنەوە بۆ دروستکردنی بەرهەمی هونەریی وەک شێوازێکی بەرهەمی پەروەردەیی بۆ هاندانی قەبوڵکردن و پێکەوەژیان.
 
ئاڕت ١٥ کەی دامەزرا؟
لە سەرەتای ٢٠٢٠دا، وە بە فەرمی دەستمان کرد بە کارکردن لە مارسی ٢٠٢٠ەوە.
 
ئامانجی ئەو هونەرە چییە کە ئاڕت ١٥ دەینوێنێت؟
ئامانجی بەکارهێنانی دیزاین و هونەر بریتیە لە کارکردنە سەر خەڵکی و کارلێک کردن لەگەڵیان لە ڕێگای بەرهەمی بینراوەوە. لە ڕۆژگاری ئێمەدا، خەڵکی زۆر حەز ناکەن نووسینی زۆر بخوێننەوە بەڵام کاتێک بەرهێمێکی بینراوی سەرنجڕاکێش دەبینن دەوەستن و سەیری دەکەن. هەروەها ئەمەش ڕێگایەکە بۆ کردنەوەی بابەتی هەستیار و هێنانیان بۆ سەر ڕووکەش و بوونە مایەی گفتوگۆ بەشێوازێکی هونەری. سەرەڕای ئەوەش، ئێمە گەلێک هونەرمەندی بەهرەدارمان هەیە لە کۆمەڵگەکانماندا کە خەڵکی دەربارەی ئەوان نەیانبیستووە، ئەمەش سەکۆیەکە بۆ کۆکردنەوەیان تا کاری دیزاین بکەن و بەشێوازێکی داهێنەرانە داکۆکی بکەن بۆ ئەو دۆزانەی باوەڕیان پێیانە.
 
کێ کارە هونەرییەکانی ئاڕت ١٥ دروست دەکات؟
هونەرمەندانی کۆمەڵگا خۆجێیەکەمان وێنە دەکێشن و دیزاینەکان دروست دەکەن.

ئەو پەیامە سەرەکییە چییە کە ئاڕت ١٥ بەزۆری تیشک دەخاتە سەر گەیاندنی؟
تیشکی سەرەکی بریتیە لە بڵاوکردنەوەی هۆشیاری دەربارەی ئەم بابەتە هەستیارانە. باوەڕم وایە کە کاتی ئەوە هاتووە باس لەو بابەتانە بکەین کە لە لەڕووی کلتوورییەوە قبوڵنەکراون. گەنجانمان هەمیشە بەدوای بیرو زانینی زیاترەوەن، وە فێری ئەوە دەبن کە فرەچەشنی زیاتر قبوڵبکەن، بۆیە کاتێکی باشە بۆ بەدیهێنانی گۆڕانکاری. پڕۆژەی ئاڕت ١٥ ئامانجی دابینکردنی سەکۆیەکە کە لەسەری کۆمەڵگای هاوڕەگەزخواز+ و کەمایەتییەکانی تر هەست بە ئارامی و ئازادی بکەن بۆ دەربڕینی خۆیان بەبێ ترس لەوەی کە جیاکارییان بەرامبەر ئەنجامبدرێت. هەروەها، زیادکردنی ڕادەی بینراویی کۆمەڵگای هاوڕەگەزخواز+ لە عیڕاق لەڕێگەی سەکۆیەکی سەر تۆڕە کۆمەڵایەتییەکانەوە  کە هیوادارین ببێتە هۆی کردنەوەی گفتوگۆ لەنێوان کەسانی سەر بە کۆمەڵگای هاوڕەگەزخواز+ و پاڵپشتیکاران بۆ باسکردن لە دۆخی ئێستا و پێویستییەکانی کۆمەڵگاکە لەگەڵ پلانەکانی داهاتوو.
 
بۆمان بدوێ لەسەر کاردانەوەی کۆمەڵگا. ئایا سەکۆکە پاڵپشتی لێدەکرێت یاخود ڕەخنەی لێدەگیرێت؟
سەکۆکە گەلێک نوێیە. پاڵپیشتیمان پێگەیشتووە لەلایەن پاڵپشتیکارانەوە، بەڵام ئێمە چاوەڕوانی کاردانەوەی جیاوازیش دەکەین.
 
بەڕای تۆ هونەر چۆن تێڕوانەنی کۆمەڵگا دەگۆڕێت بۆ کۆمەڵگای هاوڕەگەزخواز+؟
ئێمە خۆشەویستی و قبوڵکردن بڵاودەکەینەوە، ئایا چ ڕێگەیەکی تر هەیە بۆ گەیشتن بەوە بەبێ سیمایەکی هونەری؟ وابزانم بیرۆکەکە لە ئەزموونێکی کەسییەوە سەریهەڵدا کە خۆم کارێکی هونەری زیاتر کاریتێکردم بە بەراورد لەگەڵ ڕاهێنان و وتاری درێژ کە خوێندبێتمەوە. دیزاینی داهێنەرانە، تابلۆ، فیلم و شانۆ ڕەنگدانەوەی ڕاستین و بەیەکمان دەگەینن بەبێ وشە. ئەم چیرۆکانە بەئەزموون کراون و دەگێڕدرێنەوە لەڕێگەی کاری هونەرییەوە؛ بەڕای من ئەمە ڕێگایەکە بۆ هونەرمەندانی کویر بۆ دەربڕینی خۆیان بەشێوازێكی بوێرانە بەبێ بوونی ترس لە بوونی دەرەنجام. لە هەمان کاتدا، ڕێگایەکیشە بۆ گەیشتن بە کۆمەڵگا بەبێ ئەوەی بە بیرۆکەی نوێ بیانلەرزێنیت.
 
خەڵکی چۆن کارە هونەرییەکانتان بدۆزنەوە یان چۆن پەیوەندیتان پێوەبکەن؟
لە ئێستادا ئێمە لەسەر تویتەر و ئینستاگرامین، لەوێوە دەتوانن پەیوەندیمان پێوە بکەن یاخود لەڕێگەی ئەم ئیمەیڵەوە: art15project.info@gmail.com
 
ئارت ١٥ فۆڵۆو بکەن لەسەر تویتەر و ئینستاگرام.

رەند
عیڕاق کویر

هەمیشە جێی سەرسوڕمان و تێڕامانە کە ببینین ئایا چۆن بیانییەک کە بۆ ئازادی و سەربەخۆیی کار دەکات لە ژیانی کۆمەڵگای عیڕاقی و گۆڕانکارییەکانی ڕوودەدەن دەڕوانێت. ئەم جارەیان چاوپێکەوتنم لەگەڵ د. لین ڕۆز ئەنجامدا کە جێگری بەڕێوبەری سەنتەری پەرەسەندن و توێژینەوەی جێندەرە لە زانکۆی ئەمەریکی عێراقە لە سلێمانی، وە پڕۆفیسۆری بەشی زانستە کۆمەڵایەتییەکانە. ئەو ماوەی پێنج ساڵە لە سلێمانی دەژی و پێشتریش لە چەند شارێكی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، ئەوروپا ومەکسیک ژیاوە. لەم چاوپێکەوتنەدا د.لین وەسفی بارودۆخەکە دەکات لە عیڕاق، بەتایبەتی بارودۆخی کۆمەڵگای هاوڕەگەخواز+و ئەو نەبوونی پاڵپشتییەی لەمێژەوە ڕووبەڕووی بوونەتەوە.
 
ماوەی چەندە بۆ مافەکانی کۆمەڵگای هاوڕەگەزخواز+ کار دەکەیت؟
من دەیان ساڵە چالاکوانی مافەکانی مرۆڤم، کە مافەکانی کۆمەڵگای هاوڕەگەزخواز+یش لەخۆدەگرێت. چالاکوانیی من ئەو جۆرە نییە کە ببمباتە سەر جادە، هەرچەندە بەشداریم لە ڕێپێوان و خۆپیشاندندا کردووە لە ساڵانی ڕابردووی گەنجیمدا. لە ئێستادا، چالاکوانیی من لە ئەکادیمیا و کاری توێژینەوەدا خۆی دەبینێتەوە.
 
چ جۆرە هاوکەرییەک پێشکەشی کەسانی سەر بە کۆمەڵگای هاوڕەگەزخواز+ دەکەن وەک ئەندامانی سەنتەری پەرەپێدان و توێژینەوەی جێندەری؟
هەرچەندە سەنتەری پەرەپێدان و توێژینەوەی جێندەری ڕێکخراوێک نییە کە خزمەتگوزاری پێشکەشبکات، ئێمە بە چەند ڕێگایەک پاڵپشتی لە کەسانی سەر بە کۆمەڵگای هاوڕەگەزخواز+ دەکەین. لە وۆرکشۆپەکانماندا هەمیشە باس لە ئاڕاستەی سێکسی و شووناسی جێندەری دەکەین وەک مەودایەکی بەردەوام کە جیاڕەگەزخوازی و هاوڕەگەزخوازی دوو کۆتاییەکەی مەوداکەن، نەک تەنها دوو پژاردە. لەو کورتەفیلمانەی بەرهەممان هێناون وەک بەشێک لەو پڕۆژەیەمان کە لەلایەنی یەکێتی ئەوروپاوە پارەی بۆ دابینکراوە، یەکێکیان، "شەبەنگی جێندەر" بە تایبەتی باسی شووناسی جێندەری دەکات. یەکێکە لە پۆدکاستەکانمان (بەرنامەی تۆماری دەنگی) بۆ هەمان پڕۆژە چاوپێکەوتنێکە لەگەڵ دەروونناسێک، کە هەڵەتێگەیشتنەکان دەربارەی کەسانی ڕەگەزگۆڕ ڕوون دەکاتەوە. ئێمە کاردەکەین بۆ وەرگێڕانی بەرهەمی ئەکادیمی لە بواری توێژینەوەی جێندەری، کە گفتوگۆی کۆمەڵگای هاوڕەگەزخواز+یش لەخۆدەگرێت.
 
زۆرینەکی کەسانی سەر بە کۆمەڵگای هاوڕەگەزخواز+ چ داواکارییەکیان لە سەنتەری پەرەپێدان و توێژینەوەی جێندەری هەیە؟
کەسانی سەر بە کۆمەڵگای هاوڕەگەزخواز+ نایەنە لای ئێمە داوای هیچمان لێبکەن، چونکە ئێمە خزمەتگوزاری پێشکەش ناکەین. بۆیە داواکارییەکانی بە ئێمە دەگەن، بۆ نموونە داواکارییمان لە ڕێکخراوی ترەوە یاخود کەسانی ترەوە پێدەگات کە پرسیار دەکەن کەسانی سەر بە کۆمەڵگای هاوڕەگەزخواز+ ئاڕاستەی کێ بکەن. ئێمە ئاڕاستەیان دەکەین بەروە ئەو ڕێکخراوانەی پاڵپشتی و خزمەتگوزاری پێشکەش دەکەن.
 
بە گوێرەی ئەوەی ئێوە دەیبینن چ ئاستەنگێک گرانترین ئاستەنگە کە ڕووبەڕووی کۆمەڵگای هاوڕەگەخواز+ی عیڕاقیی دەبێتەوە؟
بینی هۆمۆفۆبیا (ترس و ڕق دژ بە هاوڕەگەزخوازان)ی بەردەوام زۆر قورسە. زۆر لە کەسانی سەر بە کۆمەڵگای هاوڕەگەزخواز+ ڕووبەڕووی ترسی ڕەتکردنەوە لەلایەن خێزانەوە دەبنەوە، کە تەنها ناڕەحەتییەکی دەروونی نییە، بەڵکو دەرەنجامی کۆمەڵایەتی و ئابووری و تەنانەت ژیان-و-مردنیشکی هەیە. بەگوێرەی ئەو ئەزموونە زۆر سنووردارەی لە سلێـمانی هەمبووە، ژمارەیەکی ئێجگار کەمم لە کەسان بینیوە کە ئاڕاستەی سێکسی خۆیان قەبوڵ دەکەن بەو ئاستەی کە بۆ کەسانی تری ئاشکرا بکەن. زۆربەیان خەم دەخۆن لەوەی ببنە مایەی شەرمەزاری خێزانەکانیان و دووبارە لەلایەن خێزانەوە ڕەت بکرێنەوە.
 
بەڕای ئێوە کێ زیاتر پیشێلکاری بەرامبەر دەکرێت، پیاوان یاخود ژنانی کویر؟ وە بەڕای ئێوە هۆکاری ئەوە چییە؟
بەڕاستی من ناتوانم لەسەر ئەوە بدوێم، بەگوێرەی ئەوەی من بێگانەم. بەڵام بە تێگەیشتنی من بارودۆخەکە وەک هەموو جیهان وایە: ژنانی هاوڕەگەزخواز بەشێوەیەکی جددی سەیرناکرێن، بەڵکو تەنانەت وەک خۆشی دەبینرێن بۆ نیگای پیاوان، بۆیە ئەوان بەو ڕادەیە وەک هەڕەشەیەک نابینرێن، جا ئەمە باش بێت یان خراپ. پیاوان، وەک بەردەوامی پێدەرانی پیاوسالاری، وەک هەڕەشەیەکی گەورەتر دەبینرێن کاتێک بناغەی پیاوسالاری ڕەتدەکەنەوە.
 
بەڕای تۆ بارودۆخەکە بەرەو چ ئاڕاستەیەک دەڕوات دەربارەی مافەکانی کۆمەڵگای هاوڕەگەزخواز+ لە عیڕاق؟ ئایا کۆمەڵگا پاڵپشتیی بەرەو زیادبوون دەڕوات؟
وەک بێگانەیەک کە وا دەست بە ساڵی پێنجەمی دەکات لە شاری سلێمانی، بەڕای من لەوانەیە گۆڕانکاریی ئەرێنی هەبن، بەڵام لەوانەیە هۆکارەکەشی تەنها ئەوە بێت کە لە ئیستادا وردتر لە وردەکارییەکان دەڕوانم بەبراورد لەگەڵ ئەو کاتەی تازە هاتبووم. من دیدی دوورمەودای کەسێکم نییە کە بۆ ماوەی ساڵانێکی زۆر لێرە ژیابێت.
 
بەڕای تۆ ئەگەری ئەوە هەیە شتەکان بەرەو خراپی بڕۆن؟
بەبێ گوێدانە ئەوەی کە شتەکان باشتربوون یان نەخێر، بەڵی- ئەگەری ئەوە هەیە شتەکان خراپتر ببن- وەک لە هەر شوێنێکی تری جیهان. هەرکاتێک بەرەوپێشچوون هەبێت، ڕەتکردنەوەو کاردانەوەی نەرێنی هەیە. دوو هەنگاو بەرەوپێش هەنگاوێک بەرەودوامان دەبات، بەڵام هەندێک جار هەنگاوێکی بەرەوپێش دوو هەنگاو (یان زیاتر) بەرەودوامان دەبات.
 
چ جۆرە گۆڕانکارییەک باشە بکرێت تا کۆمەڵگای عیڕاقی پاڵپشتییەکەی زیاد بکات؟
لەوانەیە لایەنگیری من بێت، وەک فێرکارێک، بەڵام من زۆر باروەڕم بەوە هەیە کە پەروەردە و فێرکردن بەهێزترین ئامڕازن. پەروەردە و فێرکردن لەوانەیە چەندین شێوە وەربگرن- مەرج نییە فێربوونی ناو پۆل بێت، هەرچەندە ئەوەش پایەیەکی گرنگە. یەکێک لە گرنگترین ئەزموونە فێرکارییەکان بریتیە لە بەسەربردنی کات لەگەڵ ئەو کەسانەی ترس یاخود قێزمان لێیان دەبێتەوە. ئەوەی زۆرینەکی کات بۆمەن دەردەکەوێت ئەوەیە کە ئێمە هەموومان مرۆڤی فرەڕەهەندین.
 
باشترین بەشی کارەکەت چییە؟
ئێمە کارێكی زۆر هێواش دەکەین لە هەوڵی کۆڕینی کەشی تێڕوانین لەڕێگای پەروەردەو فێرکردنەوە تا ڕۆژێک کەسەکان دووچاری ناڕەحەتی زۆر نەبنەوە. باشترین بەشی کارەکەم بریتیە لە بینینی ئەوەی کە لەوانەیە ئێمە گۆڕانکارییەکی بچووکیشمان بەدیهێنابێت لە تێڕوانینی تەنانەت کەسێکدا کە لەوانەیە بەدەر لەو گۆڕانکارییە ترس و کینەی زۆری هەبێت دژ بە هاوڕەگەزخوازی. گۆڕانی پێکهاتەیی گەورە بە هێواشی ڕوودەدات، هەروەک پێشتر وتم، زۆربەی کات بە شێوەی "دوو هەنگاو بەرەوپێش و هەنگاوێك بەرەو دواوە."


رەند
عیڕاق کویر

عێراقییانی کویر (سەر بە کۆمەڵگای هاوڕەگەزخواز+) تووشی فشار و سترێس دەبنەوە لە چەندین لایەنەوە، وە تەنها بریتی نیە لە ترس لە کاردانەوە و حوکمی خەڵکی دەربارەی ئاڕاستەی سێکسییان. عێراقییانی کویر وەک عێراقییان تر هەمان فشارەکانی ڕؤژانەیان هەیە. نەبوونی کار، کێشەی سیاسی، وە شەڕ هەموویان هۆکاری دڵەڕاوکێن و هیوا لە دڵدا دەکوژن. عێراقییانی کویر ناچارکراون کە لەگەڵ ئەم ژینگەیەدا ڕابێن، سەڕەڕای ڕاهاتن لەگەڵ بیرکردنەوەی خەڵکی کە ڕەتیان دەکاتەوە وەک کویر. کاسانی کویر وەک هەموو کەسانی تر، پێویستیان بە یەکێکە کە گوێیان لێبگرێت و ڕێنماییان بکەن، بەڵام ئەمە بۆ زۆرینەیان بەردەست نییە. نەبوونی پاڵپشتی دەبێتە هۆی خەمۆکی کە لەوانەیە پاڵیانەریان بێت بەرەوە خۆکوشتن.
یەکەمین کەس کە چاوپێکەوتنم لەگەڵدا کرد لیزوی تەمەن ١٦ ساڵ بوو، کە کیژێکی هاوڕەگەزخوازە. لیزو دەڵێت، "بیرکردنەوەکانم دەربارەی خۆکوشتن لە قەبوڵنەکردنی خۆم وەک هاوڕەگەزخوازێکەوە سەرهەڵنادەن، بەڵکو لەو ڕەت کردنەوەی کۆمەڵگاوە بۆ من سەرهەڵدەدەن. منم دژی کۆمەڵگا و ئاین و کەلتورم." لیزو ڕوونی دەکاتەوە کە فشارەکان بەنزیکەیی لە هەموو لایەنەکانەوە دێن. خێزان، خزم و کەسان، کۆمەڵگا و ئاین هەموویان فشار دەخەنە ساری، سەرەڕای ترس لە نازانراو وە ترس لەوەی کە کەسێک بە ئاڕاستەی سێکسیی بزانێت کە لەوانەیە ببێتە سەرچاوەی چەندین کێشە. هەواڵە باشەکە ئەوە کە لیزو بەسەر بیرکردنەوە لەخۆکوشتندا زاڵ بووە لەڕێگەی خوێندنەوە لەسەر بابەتەکە و بونیادنانی چەند خویەکی تەندروست، وەک هەبوونی کای دیاریکراو بۆ خەوتن و خواردن. سەرەڕای ئەمانەش، ئەو دەڵێت کە هاوڕێکانی پاڵپشتییەکی زۆری پێدەبەخشن و هانی دەدەن کە بەردەوامبێت.
ئەیمەن کە کوڕێکی ٢٢ ساڵی هاوڕەگەزخوازە پێم دەڵێت کە بیرکردنەوەی لە خۆکوشتن لەو کاتەوە سەریان هەڵداوە کە ئەو کەسێکی دیندار بووە، چونکە ئاین دەڵێت کە کەسانی کویر دەبێت لە جەهەننەمدا بسووتێن. سەرەڕای ئەو فشارەی کە لە ئایینەوە سەریانهەڵداوە، ترس لەوەی کە خێزانەکەی بە ئاڕاستەی سێکسیی بزانن و ترس لە نەزانراو فشارێکی ئێجگار گەورەی خستووەتە سەر ئەیمەن. سوپاس بۆ هاوڕێکانی ئەیمەن، کە بەهۆیانەوە ئەیمەن زاڵبووە بەسەر بیرکرنەوە لە خۆکوشتنەوە و ئێستا بیرکردنەوەیەکی ئارامتری هەیە. ئەو دەڵێت کە هەبوونی کەسێک قسەت لەگەڵدا بکات یارمەتییەکی زۆرت دەدات کە بەسەر فشاردا زاڵبیت و ئەو پێشنیار دەکات کە هەمووان کەسێکی وایان هەبێت.
ئیثەن کە پیاوێکی هاوڕەگەزخوازی تەمەن ٢٩ ساڵە چیرۆکی خۆیم بۆ دەگێڕتەوە دەربارەی زاڵبوون بەسەر بیرکردنەوە لە خۆکوشتندا. دەڵێت، "بیرکرنەوەم لە خۆکوشتن پاش ماوەیەکی کەم لەوەوە سەریان هەڵدا کە هاوپیشەکانم بەڵگەیەکیان لەسەر ئاڕاستەی سێکسیم دۆزییەوە کاتێک تەمەنم ٢٢ ساڵ بوو. ئەوان منیان لە خوێندکارانی تر دابڕان و بەهەموو کەسێکیان دەوتی بەهیچ جۆرێک قسە لەگەڵ من نەکەن، تەنانەت باشترین هاوڕێشم کە هەمیشە متمانەی پێمبوو دەبوو خۆی لەمن بەدوربگرێت تا خۆی و ناوبانگی خۆی بپارێزێت. هەروەها هەرکاتێک ڕووبەڕووی هۆمۆفۆبیا (گوتار و ڕەفتاری دژ بە هاوڕەگەزخوازان) دەبوومەوە لەلایەن خێزانەکەم، هاوڕێیان و هاوپیشەکانمەوە یاخود کاتێک لەسەر تۆڕەکانی پەیوەندی کۆمەڵایەتی دەمخوێندەوە، هەستم بە بێگانەیی دەکرد، وەک بوونەوەرێک کە لەم جیهانەدا شوێنی نەبێتەوە و مافی هەبوونی نەبێت. کاتێک تەمەنم ٢٢-٢٣ ساڵ بوو، یارمەتیم وەرگرت لەلایەن پزیشکێکی دەروونییەوە و ئەوەش یارمەتی دام لە دژوارترین قۆناغی بیرکرندەوە لە خۆکوشتنمدا. هێشتە ئەو بیرکردنەوانەم بۆدێت، بەڵام بە ڕادەیەکی کەمتر." ئەو پێم دەڵێت بیرکردنەوەی لە خۆکوشت دەگەڕێتەوە کاتێک تووشی فشار دەبێتەوە لەلایەن خێزان، هاوڕێیان یاخود خزمانەوە و ئەم بیرکردنەوان ماوە ماوە دێن و دەڕۆن. هاوڕێ هاوڕەگەزخوازەکانی و هیوای ئەو بۆ داهاتوویەکی باشتر هۆکاری مانەوەی ئەون و هیوای پێدەبەخشن. ئەو دەڵێت کە هەبوونی ڕێنماییکارێک یاخود هێڵێکی تەلەفۆنیی خۆکوشتن کە بەردەوام کراوەبێت یارمەتیەکی زۆر دەدات بۆ کەمکردنەوەی خۆکوشتنی کەسانی کویر.
ئەحمەد کە پیاوێکی ٢٥ ساڵی هاوڕەگەزخوازە دەڵێت کە ئەو تەمەنی ١٦ ساڵ بوو کاتێک بۆی دەرکەوت ئەو هاوڕەگەزخوازە. ئەوکاتەش بۆی دەرکەوت کە پاڵپشتی بۆ کەسانی وەک ئەو چەند کەمە. ترسی ئەحمەد لە کۆمەڵگا، خزمان، و کەسانی ئاینی دەوروبەری هۆکاری فشاری ڕۆژانەن بۆ سەر ئەو. لەبەر ئەوە، هێشتا بیرکرنەوەی لە خۆکوشتن هەر ماوە کە دێت و دەڕوات. ئەو پێمدەڵێت کە هەبوونی پاڵپشتی لەلایەن ئەندامێکی خێزان، هاوڕێ، یاخود ڕێکخراوەوە یارمەتییەکی عێراقییانی کویر دەدات بۆ کەمکردنەوەی ڕێژەی خۆکوشتن لە وڵاتدا.
زۆرینەی عێراقییانی کویر خۆیان دەدۆزنەوە لەنێوان ڕق و کینەیەکی زۆردا، تەنانەت ئەگەر خۆشیان جیابکەنەوە هێشتا ناتوانن بە تەواوی لە کێشە بەدووربن. کەسانی کویر تووشی ڕق و کینە دەبنەوە بەهۆی سرووشتی خۆیانەوە و ئەمەش کێشەکان بەرەو خراپتر دەبات. وشەیەیەک یاخو کردەوەیەکی دیاریکراو نییە خۆتی لێبەدروبگریت یان بیکەیت تا شتەکان بەرەو باشتر بڕۆن، ئەمەش دەبێتە هۆی ڕقبوون لە خود و ئەمەش خەمۆکی دێنێت. وە کەسێکی کویر، دەبێت هەمیشە ئەوەت لەیاد بێت کە ژیان هەمیشە لە گۆڕاندایە و ئەمەش واتای ئەوەیە ئەو فشارەی ئێستا تووشی دەبین لەکۆتاییدا نامێنێت. بەهێزبە و لەبیرت بێت کە ئەگەر چی شتەکان بۆ نەوەی تۆ لەوانەیە گرانبن، پێویستە کاربکەریت تا نەوەی داهاتوو تێگەیشتووتر و پاڵپشتیکارتربن.


رەند
عیڕاق کویر